Bovendien verneem ik via internet dat ook zo'n prijs een prijs bovenop andere prijzen is. Modiano had al het een en ander gekregen, waaronder de Prix National des Lettres, voor zijn oeuvre.
Maar dat oeuvre is daarna niet gestopt, en zo schreef Modiano in 2010 L'horizon. Het was mijn eerste kennismaking met zijn oeuvre. Maar misschien is dat wel een passende context, een context die past bij het karakter van zijn romans. Ik moet hierbij denken aan Grunberg, die zei dat de personages van Modiano elkaar 'schampten', elkaar en zichzelf nauwelijks leken te kennen. Wel grappig, want in diezelfde 'Voetnoot' zegt Grunberg dat hij als twintigjarige alles van Modiano las wat er uitkwam. Dat kun je geen schampen meer noemen.
Je zou het 'harceler' (lastigvallen) kunnen noemen, ware dat niet te agressief. Maar zo goed ken ik Grunberg nu ook weer niet. Lees je l'horizon, dan is er meer aan de hand dan agressieloze vluchtige ontmoetingen. Hoofdpersoon Margaret wordt gestalkt door een zekere Boyaval, een patser die in cafés weddenschappen afsluit om te laten zien dat hij razendsnel zijn mes kan verplaatsen tussen de vingers van zijn andere hand, die hij op tafel heeft gelegd. Zo'n type dus. Nu deelt Margaret die ervaring van het achtervolgd worden met de andere hoofdpersoon, Jean Bosmans. Hij is vaker lastiggevallen door zijn moeder en haar vriend, en heeft Margaret in zijn jeugd vaker 'bezocht'.
Er is steeds een verlangen die ander te ontwijken of op te zoeken. Margaret zoekt tegen Boyaval bescherming bij de vader van de kinderen bij wie ze aupair is. Jean probeert Margaret weer op te zoeken en onderneemt aan het eind van de roman een reis naar haar geboorte- en verblijfplaats Berlijn. Het zal niet zonder betekenis zijn dat dit verlangen bij Jean opkomt naar aanleiding van zijn krabbels in zijn notitieboekje. Krabbels, onbegrepen tekens, geven hem rust, het gevoel te ontsnappen aan zijn gevoel van benauwdheid. Die bevrijding ervaart hij ook intens wanneer hij van een vrouw getypte teksten krijgt die hij moet bewerken:
'Pour la première fois, il avait dans la tête le mot : avenir, et un autre mot : l'horizon. Ces soirs-là, les rues désertes et silencieuses du quartier étaient des lignes de fuite, qui débouchaient toutes sur l'avenir et l'HORIZON.' (85)
Hier zitten we in een koppeling van tekst, straten en ontsnapping. Je zou nu al kunnen bedenken dat de roman wellicht Modiano's 'ligne de fuite' is, waarin hij ontsnapt aan zijn gevoel van verstikking. Nu schijnt Modiano maar een uurtje per dag te werken. Wat zou hij voor de rest van zijn tijd doen? Wandelen door Parijs, zoals zijn meeste personages?
De roman eindigt onbestemd. Zoals de titel al doet vermoeden kun je een bestemming niet zomaar bereiken, zeker niet als de horizon je bestemming is. In de buurt van de boekenwinkel waar Margaret werkt gaat Jean op een pleintje zitten en geniet hij van de zon en het gemurmel om hem heen. Met andere woorden, misschien is dat pleintje en dat gemurmel wel evenzeer de bestemming als de ontmoeting met Margaret.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten